Giới thiệu: Tại sao Giấy phép Hành nghề Khám bệnh, Chữa bệnh quan trọng?

Chứng chỉ hành nghề y (nay được gọi là Giấy phép hành nghề khám bệnh, chữa bệnh theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15, có hiệu lực từ ngày 01/01/2024) là một văn bản pháp lý bắt buộc đối với bất kỳ cá nhân nào muốn hoạt động trong lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh tại Việt Nam.
Sự ra đời của Giấy phép hành nghề nhằm mục đích:
- Đảm bảo người hành nghề có đủ trình độ chuyên môn, năng lực và đạo đức nghề nghiệp để cung cấp dịch vụ y tế an toàn và hiệu quả cho người dân.
- Nâng cao chất lượng dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
- Thiết lập khung pháp lý rõ ràng, minh bạch cho hoạt động hành nghề y tế, tạo cơ sở cho việc quản lý và giám sát.
Bài viết này được xây dựng nhằm cung cấp thông tin chính xác, cập nhật theo quy định mới nhất của pháp luật về Giấy phép hành nghề khám bệnh, chữa bệnh, đặc biệt là những thay đổi theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023. Thông tin hữu ích cho:
- Bác sĩ, y sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên y học và các chức danh chuyên môn y tế khác: Nắm vững điều kiện, hồ sơ, thủ tục xin cấp Giấy phép hành nghề lần đầu, cấp lại, bổ sung hoặc điều chỉnh thông tin hành nghề.
- Sinh viên ngành y sắp tốt nghiệp: Hiểu rõ yêu cầu về thời gian thực hành và lộ trình cần thực hiện sau khi ra trường để đủ điều kiện xin cấp Giấy phép.
- Người đang giữ Chứng chỉ hành nghề cũ (cấp trước 01/01/2024): Cập nhật quy định về việc chuyển đổi sang Giấy phép hành nghề theo Luật 2023 và thời hạn cần thực hiện.
- Chủ phòng khám, cơ sở y tế: Đảm bảo nhân sự đang hoặc sẽ làm việc tại cơ sở của mình có Giấy phép hành nghề hợp pháp, đáp ứng đầy đủ điều kiện hoạt động theo quy định.
Căn cứ pháp lý
Việc cấp, cấp lại, điều chỉnh, bổ sung phạm vi hành nghề và thu hồi Giấy phép hành nghề khám bệnh, chữa bệnh hiện nay được điều chỉnh chủ yếu bởi các văn bản pháp luật sau:
- Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15 (Có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2024). Đây là văn bản pháp lý cao nhất quy định về Giấy phép hành nghề thay thế cho Chứng chỉ hành nghề theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2009.
- Các Nghị định của Chính phủ và Thông tư của Bộ Y tế hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023. (Tại thời điểm bài viết được cập nhật, các văn bản hướng dẫn này đang được hoàn thiện và ban hành. Người đọc cần tra cứu các văn bản mới nhất để áp dụng chính xác).
- Đối với các Chứng chỉ hành nghề được cấp theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2009 trước ngày 01/01/2024, các quy định cũ vẫn được áp dụng cho đến khi cá nhân thực hiện thủ tục chuyển đổi sang Giấy phép hành nghề theo lộ trình quy định tại Luật 2023.
Đối tượng áp dụng và Điều kiện cấp Giấy phép Hành nghề

Đối tượng cần có Giấy phép hành nghề:
Theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023, các chức danh chuyên môn trong lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh bắt buộc phải có Giấy phép hành nghề, bao gồm (nhưng không giới hạn):
- Bác sĩ
- Y sĩ
- Điều dưỡng
- Hộ sinh
- Kỹ thuật viên y học
- Dinh dưỡng lâm sàng
- Cấp cứu viên ngoại viện
- Lương y
- Người có bài thuốc gia truyền hoặc phương pháp chữa bệnh gia truyền.
Điều kiện chung để được cấp Giấy phép hành nghề (áp dụng từ ngày 01/01/2024):
Cá nhân đề nghị cấp Giấy phép hành nghề phải đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:
- Có văn bằng, chứng chỉ chuyên môn phù hợp với chức danh nghề nghiệp đề nghị cấp Giấy phép hành nghề do cơ sở đào tạo hợp pháp cấp tại Việt Nam hoặc nước ngoài được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận hoặc được công nhận theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
- Có xác nhận về quá trình thực hành khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của pháp luật. Thời gian và nội dung thực hành tùy thuộc vào từng chức danh chuyên môn cụ thể (ví dụ: bác sĩ là 18 tháng thực hành tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hợp pháp). Việc thực hành phải có người hướng dẫn có Giấy phép hành nghề và có xác nhận của người đứng đầu cơ sở thực hành.
- Đạt kết quả kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh. Đây là một điểm mới quan trọng theo Luật 2023. Kỳ kiểm tra đánh giá sẽ do Hội đồng Y khoa Quốc gia hoặc tổ chức được Bộ Y tế, Sở Y tế ủy quyền thực hiện theo quy định của Bộ Y tế.
- Đáp ứng yêu cầu về sức khỏe theo quy định của Bộ Y tế. Phải có giấy khám sức khỏe đủ điều kiện hành nghề do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được cấp phép cấp.
- Không thuộc một trong các trường hợp đang bị cấm hành nghề hoặc cấm làm công việc liên quan đến y tế theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án; đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự; đang chấp hành bản án hình sự, quyết định hình sự của Tòa án; đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép Hành nghề Khám bệnh, Chữa bệnh
Hồ sơ xin cấp Giấy phép hành nghề (thường được gọi tắt là hồ sơ xin chứng chỉ hành nghề y) lần đầu được nộp tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Hồ sơ thông thường bao gồm:
- Đơn đề nghị cấp Giấy phép hành nghề theo mẫu quy định của Bộ Y tế.
- Bản sao hợp lệ các văn bằng, chứng chỉ chuyên môn phù hợp với chức danh đề nghị cấp Giấy phép hành nghề.
- Giấy xác nhận quá trình thực hành khám bệnh, chữa bệnh theo quy định. Giấy này phải có xác nhận của người đứng đầu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nơi cá nhân đã thực hành.
- Giấy chứng nhận đủ sức khỏe để hành nghề do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cấp giấy phép hoạt động theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh cấp.
- Phiếu lý lịch tư pháp. (Việc yêu cầu Phiếu lý lịch tư pháp có thể tùy thuộc vào từng đối tượng và quy định chi tiết trong các văn bản hướng dẫn).
- Sơ yếu lý lịch tự thuật có xác nhận của cơ quan quản lý nhân sự hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú.
- Hai ảnh màu kích thước 4×6 cm, nền trắng, chụp trong thời gian không quá 06 tháng tính đến ngày nộp hồ sơ.
Lưu ý quan trọng về hồ sơ:
Các văn bản hướng dẫn chi tiết về thành phần hồ sơ theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 có thể có những điều chỉnh so với quy định trước đây. Cá nhân cần cập nhật và tham khảo các Nghị định, Thông tư hướng dẫn mới nhất của Chính phủ và Bộ Y tế để chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và chính xác nhất.
Quy trình, thủ tục xin cấp Giấy phép Hành nghề

Quy trình cơ bản để xin cấp Giấy phép hành nghề khám bệnh, chữa bệnh theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 bao gồm các bước sau:
- Hoàn thiện hồ sơ: Cá nhân chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết theo thành phần hồ sơ đã nêu trên và các văn bản hướng dẫn liên quan.
- Tham gia và đạt kết quả kiểm tra đánh giá năng lực: Cá nhân đăng ký và tham gia kỳ kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề theo quy định của Bộ Y tế. Kỳ kiểm tra này có thể bao gồm các hình thức như trắc nghiệm, thực hành, hoặc phỏng vấn, tùy thuộc quy định chi tiết cho từng chức danh. Chỉ khi đạt kết quả theo yêu cầu, cá nhân mới đủ điều kiện tiếp tục các bước sau.
- Nộp hồ sơ: Sau khi có kết quả đạt yêu cầu kiểm tra đánh giá năng lực, cá nhân nộp hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép hành nghề đến cơ quan có thẩm quyền.
- Đối với hầu hết các trường hợp, hồ sơ được nộp tại Sở Y tế của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi cá nhân đăng ký hành nghề.
- Một số trường hợp đặc thù (ví dụ: người hành nghề tại cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an…) có thể nộp hồ sơ tại Bộ Y tế.
- Việc nộp hồ sơ có thể thực hiện bằng các hình thức: nộp trực tiếp, gửi qua đường bưu chính, hoặc nộp trực tuyến qua Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công của Bộ Y tế/Sở Y tế (ví dụ: Cổng dịch vụ công của Sở Y tế TP.HCM tại thongtin.medinet.org.vn).
- Tiếp nhận và xử lý hồ sơ: Cơ quan tiếp nhận hồ sơ kiểm tra tính đầy đủ và hợp lệ của hồ sơ. Nếu hồ sơ chưa đầy đủ hoặc không hợp lệ, cơ quan tiếp nhận sẽ có thông báo bằng văn bản hướng dẫn cá nhân bổ sung, hoàn thiện hồ sơ trong thời hạn quy định.
- Thẩm định và cấp Giấy phép: Cơ quan có thẩm quyền tiến hành thẩm định hồ sơ. Nếu hồ sơ đầy đủ, hợp lệ và cá nhân đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định, cơ quan có thẩm quyền sẽ cấp Giấy phép hành nghề khám bệnh, chữa bệnh cho cá nhân.
Lệ phí, Thời hạn hiệu lực và Việc chuyển đổi Giấy phép Hành nghề
Lệ phí:
Cá nhân khi nộp hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép hành nghề phải nộp lệ phí theo quy định của Bộ Tài chính. Mức lệ phí có thể được điều chỉnh theo thời gian. Cá nhân cần kiểm tra mức phí hiện hành tại thời điểm nộp hồ sơ tại cơ quan tiếp nhận hồ sơ hoặc trên Cổng dịch vụ công.
Thời hạn hiệu lực của Giấy phép hành nghề:
- Đối với Giấy phép hành nghề cấp theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 (từ ngày 01/01/2024): Giấy phép hành nghề có thời hạn 05 năm kể từ ngày cấp. Trước khi hết hạn 60 ngày, người hành nghề phải làm thủ tục gia hạn Giấy phép hành nghề nếu tiếp tục hành nghề.
- Đối với Chứng chỉ hành nghề được cấp theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2009 (trước ngày 01/01/2024): Chứng chỉ hành nghề được cấp theo quy định cũ không ghi thời hạn sử dụng (hay còn gọi là có giá trị vô thời hạn).
Việc chuyển đổi Chứng chỉ hành nghề cũ sang Giấy phép hành nghề mới:
Theo quy định tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023, các Chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh đã được cấp theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2009 (trước ngày 01/01/2024) phải thực hiện việc chuyển đổi sang Giấy phép hành nghề và được cấp lại theo quy định của Luật 2023. Thời hạn cuối cùng để thực hiện việc chuyển đổi này là trước ngày 01 tháng 01 năm 2032.
Khi thực hiện chuyển đổi, Giấy phép hành nghề mới được cấp sẽ áp dụng quy định về thời hạn hiệu lực là 05 năm.
Lưu ý quan trọng khi xin cấp Giấy phép Hành nghề
Để quá trình xin cấp Giấy phép hành nghề diễn ra thuận lợi, người đề nghị cần lưu ý các điểm sau:
- Cập nhật văn bản pháp luật: Luôn tham khảo và áp dụng các văn bản quy phạm pháp luật mới nhất, đặc biệt là các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023, vì có thể có những thay đổi về điều kiện, hồ sơ, thủ tục, và hình thức kiểm tra đánh giá năng lực.
- Quá trình thực hành: Đảm bảo quá trình thực hành chuyên môn được thực hiện đúng thời gian quy định tại một cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hợp pháp và có sự hướng dẫn của người có Giấy phép hành nghề. Giấy xác nhận thực hành là một trong những tài liệu quan trọng nhất trong hồ sơ.
- Kiểm tra đánh giá năng lực: Chuẩn bị kỹ lưỡng cho kỳ kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề. Tìm hiểu về hình thức, nội dung và lịch kiểm tra do cơ quan tổ chức công bố.
- Hồ sơ đầy đủ, chính xác: Kiểm tra kỹ lưỡng tất cả các giấy tờ trong hồ sơ trước khi nộp. Đảm bảo các bản sao được chứng thực hoặc xuất trình bản gốc để đối chiếu theo yêu cầu. Sai sót trong hồ sơ là nguyên nhân phổ biến dẫn đến việc bị yêu cầu bổ sung hoặc trả lại hồ sơ.
- Thời hạn chuyển đổi Chứng chỉ cũ: Nếu bạn đang giữ Chứng chỉ hành nghề cấp theo Luật 2009, hãy lưu ý mốc thời gian 01/01/2032 để thực hiện thủ tục chuyển đổi sang Giấy phép hành nghề mới theo quy định. Đừng để quá hạn.
- Nộp hồ sơ trực tuyến: Ưu tiên sử dụng Cổng dịch vụ công trực tuyến nếu có thể để tiết kiệm thời gian và theo dõi quá trình giải quyết hồ sơ thuận tiện hơn.
Kết luận
Giấy phép hành nghề khám bệnh, chữa bệnh (thay thế cho Chứng chỉ hành nghề y theo Luật 2009) là điều kiện pháp lý không thể thiếu để cá nhân hoạt động trong lĩnh vực y tế tại Việt Nam một cách hợp pháp và chuyên nghiệp. Việc hiểu rõ định nghĩa, các quy định mới theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023, điều kiện, hồ sơ, quy trình xin cấp và thời hạn hiệu lực là vô cùng quan trọng đối với mọi người hành nghề.
Hãy chủ động cập nhật thông tin, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện và hồ sơ cần thiết để xin cấp hoặc chuyển đổi Giấy phép hành nghề đúng quy định. Điều này không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn góp phần nâng cao uy tín, trách nhiệm và chất lượng dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Trong quá trình quản lý phòng khám hoặc hợp tác với phòng khám khác, hãy cân nhắc sử dụng phần mềm hỗ trợ Bacsi247 để theo dõi lịch làm việc, vai trò chuyên môn và đảm bảo tuân thủ pháp luật một cách hiệu quả và minh bạch. Đăng ký dùng thử miễn phí!